Ortodoncjia i aparaty ortodontyczyne

Ortodoncja jest wysoko specjalizowaną dziedziną stomatologii, do jej prowadzenia niezbędne jest zdobycie przez lekarza odpowiednich kwalifikacji, które są gwarancją tego, iż leczenie będzie prowadzone w sposób profesjonalny.
Zajmuje się leczeniem wad zgryzu, mówiąc potocznie "prostowaniem zębów". Ortodonta dba o prawidłowy rozwój narządu żucia. Czasami nieprawidłowy rozwój spowodowany wadą zgryzu, może mieć poważne konsekwencje i może doprowadzić do przedwczesnej utraty zębów w wieku dorosłym.
Wczesne rozpoznanie wady daje możliwość szybkiego jej wyleczenia. Współczesne techniki ortodontyczne dysponują arsenałem środków umożliwiających poprawę estetyki zgryzu i całkowitą lub częściową rehabilitację narządu żucia, w każdym wieku pacjenta.

Aparat ortodontyczny, aparat na zęby, klamerki na zęby - (z grec. orthos-prosty i odous-ząb), służy do przywracania właściwego, fizjologicznego zwarcia między szczęką a żuchwą, wyrównywaniu i właściwym ustawianiu zębów w łukach zębowych, leczeniu wad zgryzu. Istnieją aparaty ruchome oraz stałe. Stosuje się odpowiednio do wady pacjenta.

Aparat ruchomy zaleca się dla dzieci między 4 a 12 rokiem życia, w trakcie wymiany zębów mlecznych na stałe. Zbudowany jest on z akrylowej płytki, klamer i łuków z drutu, dopasowanych do zębów.

Aparat stały zaleca się dla młodzieży i dorosłym, do zębów stałych. Pozwala na korygowanie wad znacznie poważniejszych niż aparat ruchomy. Zbudowany jest z zamków i pierścieni, które są mocowane do szkliwa specjalnym klejem. Do nich mocowany jest za pomocą ligatur (potocznie zwanych 'gumeczkami') sprężysty drut, który wywiera na zęby stałą, precyzyjnie określoną siłę. Długość noszenia takiego aparatu uzależniona jest od wady. Wśród aparatów stałych rozróżnia się: aparaty estetyczne (ceramiczne, kryształowe) i aparaty metalowe (tytanowe, niklowe).

Do ujemnych psychicznych skutków noszenia aparatu przez pacjenta jest początkowa niechęć, lęk w obawie przed brakiem akceptacji w swoim otoczeniu. Dostępne są też jednak aparaty kosmetyczne (z białej porcelany albo syntetycznego szafiru), które mogą być traktowane przez pacjentów prawie jak specyficzny rodzaj biżuterii. Aparat może również powodować dysko

Rodzaje stałych aparatów ortodontycznych

standardowe - metalowe

  • najczęściej stosowane
  • dzielone są na aparaty z zamkami tradycyjnymi i zamkami 'mini', czyli mniejszymi od poprzednich (szczególnie wskazanymi u osób z małymi zębami)

antyalergiczne - tytanowe

  • dla pacjentów alergicznych
  • wykonane są ze stopów tytanów przez co wykazują wysoką biokompatybilność

estetyczne

  • ze względu na przezierność można je podzielić na:
    • ceramiczne, ceramiczno-kompozytowe, bądź porcelanowe (mniej przezierne)
    • szafirowe, bądź kryształowe (bardziej przezierne)
  • przeznaczone dla osób pragnących jak najbardziej zmniejszyć widoczność aparatu

samoligaturujące

  • w aparacie tym nie stosuje się ligatur, gdyż łuk utrzymywany jest w zamku za pomocą specjalnej 'klapki', która się w nim znajduje
  • zamki mogą być metalowe, jak i estetyczne
  • czas leczenia aparatem samoligaturującym jest często krótszy niż aparatami standardowymi

lingwalne

  • zamki do tego rodzaju aparatu wykonywane są indywidualnie dla każdego pacjenta w specjalistycznych laboratorium, na podstawie wcześniej pobranego wycisku
  • zamki wykonywane są złota z dodatkiem irydu i przyklejane do językowej powierzchni zębów

przezroczyste

  • aparat ma postać przezroczystych nakładek na zęby, które są wyjmowane, a nie cementowane na stałę